Lejyonella Hastalığı

Lejyonella hastalığı, Legionella pneumophilia adlı bakterinin yol açtığı bir hastalıktır; adını, 1976’da A.B.D.’de Philadelphia’da eski lejyoner askerleri arasında bir kutlama toplantısından sonra meydana gelen salgından almıştır. Hastalık, su kaynaklarında bulunan lejyonella bakterilerinin air-conditioner, duş başlık – ları, jakuziler gibi aerosollerle havaya yayılması ve bu havanın solunması ile oluşur. Otellerde bu tip aero – soller çok kullanıldığından otellerin sıhhi tesisat sistemlerinde lejyonella bakterisinin barınmasına olanak vermeyecek önlemler alınmalıdır. Bu önlemler düzenli aralıklarla sürdürülmelidir. Lejyonella hastalığının belirtileri zatürreye benzediğinden kesin tanı için birtakım özel tetkikler gerekmektedir. Lejyonella hastalığı zamanında tanı konulduğunda Eritromisin adlı antibiyotikle tedavi edilebilir bir hastalıktır. Şiddetli vakalarda tedaviye ikinci bir antibiyotik olarak Rifampin ilave edilebilir. Legionella pneumophilia bakterisi ısıtma ve hızla akıtma yöntemi, klorlama, ultraviyole ışıma metodu, ozonlama, bakır-gümüş iyonlaşması gibi yöntemler ile dezenfekte edilebilir.

Belirtiler

Lejyoner hastalığının belirtileri bakterinin alınmasından sonraki 2–10 gün arasında ortaya çıkar. Hastada birkaç gün süre ile halsizlik ve yorgunluk yakınması olur. Hastaların çoğunda ateş yükselir (>38.5°C). Giderek alt solunum yolu enfeksiyonu belirtileri gelişir. Öksürük, göğüs ağrısı ve nefes darlığı ortaya çıkar. Hastalar çoğu kez balgam çıkaramaz. Bulantı, kusma, karında rahatsızlık hissi ve ishal görülebilir. Diğer yaygın belirtiler baş ağrısı ve kaslarda ağrı olup; bazı olgularda huzursuzluk, dalgınlık, sıkıntı, bilinç bulanıklığı ve komaya kadar ilerleyebilen sinir sistemi bulguları gözlenebilir. Laboratuvar testleri hastalara böbreklerin uygun biçimde işlemediğini göstermiştir. Göğüs röntgeni sonucu genellikle zatürre olarak gösterir. Legionnaires hastalığını, sadece belirtilere bakarak zatürreden ayırt etmek zordur. Tanı için başka testler gereklidir. Pontiac humması geçirmiş hastaların, ateş ve kas ağrısı şikayetleri bulunmaktadır. Hastalık genellikle zatürreye çevirmemiştir. İki ila beş günde tedavi olmaksızın ayağa kalkabilirler. Pontiac hummasından etkilenme ve hastalığın belirtilerini göstermesi arasındaki zaman daha kısa olup; birkaç saatten 2 güne kadar değişmektedir.

Hastalığın Yayılma Şekli

Lejyonellanın etkisi insanların su kaynaklarından gelen Lejyonella bakterisini de içinde barındıran havadaki tozları soluması sonrasında gelişir (örneğin; klima, soğutma kulesi, jakuzi, duş). İnsanlar bu tür tozlarla ev, işyeri, hastane veya sosyal mekanlarda karşılaşabilirler.  Lejyonella bakterisi insandan insana bulaşmaz fakat hiç şüphe yoktur ki otomatik klima veya ev pencere tipi klima birimlerinden hastalık bulaşır. Lejyonella bakterisinin bulunduğu yerlere ait her tip sulama sisteminde Lejyonella organizması bulunabilir. Buna rağmen, sabit tesisat sistemleri, sıcak su tankları, büyük klima sistemlerinin soğutma kuleleri, buhar kondansatörleri ve jakuzilere nazaran daha çok ılık ve durgun sularda yüksek miktarlarda çoğalabilmektedirler. Legionnaires hastalığı vakaları ABD’nin her bölgesinde ve birkaç yabancı ülkede belirlenmiştir. Legionnaires hastalığının dünya çapında vuku bulduğu bilinmektedir

Korunma

Tasarımların ıslah edilmesi ve soğutma kuleleri ile tesisat sistemlerinin bakımının yapıl – ması, Lejyonella organizmalarının oluşmasını ve yayılmasını sınırlayan, ‘Legionnaires’ hastalığını engelleyen temel işlemdir. Birkaç araştırmacıya göre Lejyonella bakterileri su kaynaklarında müşterektir. Bakteriler yaşayabileceği uygun bir ortam buldukları takdirde hızla çoğalır. 20 ila 50 °C arasındaki ılık veya sıcak durgun suda, bakterilerin gelişmesi için uygun bir ortam sağlanmış olur.
Kaynak: Tesisat Mühendisliği Dergisi Sayı: 93, s. 53-58, 2006

 

← Geri